Nöbetçi Eczaneler
2024 yılı asgari ücreti 17 bin 2 TL olarak belirlenince asgari ücretliler sadece bir kaç ay nefes alabildi. Çünkü fiyat artışları peş peşe gelince asgari ücret erimeye başladı. Bu yılın Kasım ayına geldiğimizde ise 17 bin 2 TL’lik asgari ücretin 7 bin 296 TL’si erimiş oldu. Aralık ayı enflasyonu gelince bu erime biraz daha artmış olacak.
**
Asgari ücret tespit komisyonu ilk toplantısını 10 Aralık’ta, ikincisini ise 16 Aralık’ta yaptı. Şunun altını çizelim: Komisyon; işveren, işçi ve Hükümet tarafından olmak üzere 15 üyeden oluşuyor. Ancak işçi tarafının asgari ücretin belirlenme sürecinde eli zayıf.
**
Türkiye’de yaklaşık 7 milyon asgari ücretli var ve ayrıca asgari ücretin biraz üstünde maaş alan önemli bir kesim de var. Asgari ücret diğer ücretler için de bir kıstas teşkil ediyor. Bu yüzden işgücü piyasasında geniş bir kesimi ilgilendiriyor.
**
Peki asgari ücret hangi tutarda belirlenebilir? Piyasalarda genel olarak yüzde 30-40 arasında rakamlar konuşuluyor. Asgari ücret yüzde 30 artarsa 22 bin 103 TL; yüzde 40 artarsa 23 bin 803 TL olacak. Ancak yüzde 40 verilse bile asgari ücretlilerin 2024 yılında enflasyondan dolayı uğradıkları kayıp telafi edilmemiş olacak. Bunun nedenini açıklayalım:
**
Diyelim ki yıl sonu enflasyon oranı TCMB’nin enflasyon tahmini olan yüzde 44 olarak gerçekleşsin. Bu durumda 2024 yılı başındaki 17 bin 2 TL’lik asgari ücretin sene sonundaki karşılığı 24 bin 483 TL olacak. Yani sene başında bir asgari ücret ile dolan alışveriş sepeti 2024 yılı sonunda ancak 24 bin 483 TL’ye dolmuş olacak.
**
Tabii şunu ifade edelim bu hesap TCMB’nin yıl sonu tahmini olan yüzde 44 enflasyon oranında geçerli. Eğer Aralık ayı enflasyonu yüzde 2 gelirse o zaman 2024 yılı enflasyonu yüzde 45.6 olacak. Bu durumda 2024 yılı sonunda yukarıda bahsettiğimiz sepet 24 bin 755 TL’ye dolacak.
**
Eğer Aralık ayı enflasyonu yüzde 3 gelirse bu sefer de 2024 yılı enflasyonu yüzde 47.2 olarak gerçekleşecek ve sepetin maliyeti ise 25 bin 27 TL olacak.
**
Dikkat edilecek olursa asgari ücret alan bir işçi asgari ücrette yüzde 40 artış yapılması durumunda (23.803 TL) bile sene başındaki sepeti tam dolduramıyor. Yani sepetin bir kısmı boş kalıyor !
**
Bu bakımdan asgari ücretlileri 2024 yılı enflasyonundan koruyacak artışın yaklaşık yüzde 46 oranında olması gerekiyor. Bu ise 25 bin TL civarında bir asgari ücrete işaret ediyor. Bu rakamın altındaki herhangi bir asgari ücret seviyesi asgari ücretlilerin enflasyon dolayısıyla kayba uğramasını ifade edecek. Diğer bir ifadeyle asgari ücretliler enflasyon altında ezilmiş olacak.
**
Tabii açlık sınırının 20 bin TL, yoksulluk sınırının ise 67 bin TL civarlarında olduğunu hatırlatalım. Yeni asgari ücret, enflasyon kaynaklı kaybı telafi etse bile yoksulluk sınırının çok altında kalmaya devam edecek.
**
Asgari ücretin olması gereken bahsettiğimiz rakama ulaşıp ulaşmayacağını göreceğiz. Şunun altını çizelim: Enflasyondan en çok muzdarip olan kesimler dar ve sabit gelirlilerdir. Enflasyon düşük ve tek hanelere inmediği sürece bu kesimin çilesi de bitmemiş olacak. Bu bakımdan çok da iyi olmayan dezenflasyon performansının yeni yılda mutlaka artırılması gerekiyor.