“Lösemi için farkındalık, bir umut demektir”

Afyonkarahisar İl Sağlık Müdürü Uzman Doktor Serhat Korkmaz, 2-8 Kasım Lösemili Çocuklar Haftası nedeniyle açıklama yaptı. Lösemi yani kan kanseri hastalığı hakkında bilgiler veren Korkmaz, “Lösemi, normalde farklı tiplerde kan hücrelerine dönüşecek olan hücrelerden köken alan ve çocukluk çağında en sık görülen kanserdir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Uluslararası Kanser Araştırmaları Kurumu (IARC) verilerine göre, 2022 yılında Dünyada 0-14 yaş aralığında 64.566 vaka sayısı ile çocukluk çağında görülen tüm kanserlerin üçte birini yüzde 31,9 oluşturmuştur.  Ülkemizde de dünya ile benzer biçimde, çocukluk çağı kanserlerinin yaklaşık üçte birini yüzde 34,3 lösemiler oluşturmaktadır. Lösemi zamanla yarışan bir hastalıktır ve erken tanı bu yüzden çok önemlidir. Lösemiye neden olan atipik hücrelerin üreme hızları, diğer kanser türlerindeki hücrelerin üreme hızlarına göre çok daha hızlıdır ve tümör yükünü saatler içinde katlayarak artırırlar. Bu da hastanın hayatını ciddi şekilde tehdit edebilir” ifadelerini kullandı.

“LÖSEMİ ŞÜPHESİ SONRASINDA YAPILACAK KAN TESTLERİ İLE TANI NETLEŞTİRİLEBİLİR”

Bazı lösemi tiplerinde hasta çocukların yüzde 80-90’ı tekrarlama olmadan, 5 yıl süre ile sessiz kalabilmekte ve bu hastaların tamamen iyileştiğini belirten Korkmaz, “Lösemileri erken saptamanın en iyi yolu, söz konusu hastalığın olası belirtilerini gözden kaçırmamaktır. Dolayısıyla ebeveynlerin farkındalığının artması hayat kurtarıcı rol oynamaktadır. Tanı, esasen hastanın şikâyet ve muayene bulguları değerlendirilirken lösemi ihtimalinin göz önünde bulundurulmasına dayanır. Çocukluk çağı lösemilerinin en sık başvuru bulgularının hastayı ilk gören hekim tarafından bilinir olması hastanın vakit kaybetmeden tanı ve tedaviye ulaşmasını sağlamada en önemli faktördür. Erken tanı 3 bileşenden oluşur: Ailelerin ve birinci basamak sağlık hizmeti sağlayıcılarının belirtilere ilişkin farkındalığı; doğru ve zamanında klinik değerlendirme, tanı ve evreleme (kanserin ne ölçüde yayıldığının belirlenmesi); hızlı tedaviye erişim için bilgilendirme ve yönlendirme. Lösemi şüphesi sonrasında yapılacak kan testleri ile tanı netleştirilebilir” dedi.

LÖSEMİ BELİRTİLERİ

Lösemi belirtileri şu şekilde: Kansızlık (anemi); enfeksiyonlara yatkınlık, sık hastalanma, yüksek ateş; çeşitli kanamalar (burun kanaması, diş eti kanamaları, cilt altı kanaması gibi), ciltte sık sık çürük/morluk oluşumu, kanamanın güçlükle durdurulması; iştahsızlık, kilo kaybı; dalak ve/veya karaciğerde büyüme; lenf düğümlerinde şişlikler (ciltte ele gelen yumrular); halsizlik, solukluk, çabuk yorulma, çarpıntı; kemik ve eklemlerde ağrılar, şişlik ve hareket kısıtlılığı. Çocukluk çağı kanserlerinin genetik nedenleri kanserli çocukların yalnızca küçük bir kısmında geçerlidir.

“LÖSEMİYE DİKKAT ÇEKELİM, HAYATLARA DOKUNALIM”

Korkmaz açıklamasının son bölümünde ise, “Yukarıda sayılan belirtilerden birçoğunun lösemi dışı herhangi başka bir sebepten de kaynaklanabileceği ve aslında bu ihtimalin daha yüksek olduğu unutulmamalıdır. Ancak, anılan belirtilerin var olması halinde bir hekim tarafından kontrol edilerek olası nedenin saptanması ve tedavinin düzenlenmesi önem arz etmektedir. Çocukluk çağı lösemilerinin, yaşam tarzı ve çevre ile ilgili olası sebepleri çok azdır. Bu nedenle çoğu durumda anne-baba ve çocukların bu kanserleri önlemek için bireysel bazda yapılabilecekler sağlıklı yaşam bileşenleri ile sınırlıdır. Lösemi için her bir farkındalık, bir umut demektir. Lösemiye dikkat çekelim, hayatlara dokunalım. Lösemiye karşı bir adım atalım, geleceği kucaklayalım” ifadelerine yer verdi. >>>Kadir Kaplan