Nöbetçi Eczaneler
Gün Fm’e konuk olan AFSÜ Şuhut Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’ndan Öğr. Gör. Kevser Pamuk, “Tütün, madde, alkol kullanımlarının yanı sıra şimdi davranışsal pek çok bağımlılıklar da geleceğimizi tehdit etmektedir” dedi.
“Bağımlılık; kişinin kullandığı bir madde, alkol, nesne veya yaptığı bir davranış üzerinde kontrolünü kaybetmesidir” diyen Pamuk, “Kontrolsüzce kullanılan her madde ya da gerçekleştirilen her davranış bağımlılık oluşturma riski taşır. Kişiler hayatta birçok şeye karşı bağımlı olabilir. Kullanım/davranış sıklığı azaldığında veya kesildiğinde huzursuzluk, uykusuzluk, öfke gibi yoksunluk belirtileri görülür. Amerikan Psikiyatri Derneğine göre insanların kimyasal veya davranışsal bağımlılıklar geliştirmesinde iyi hissetme, daha iyi performans sergileme arzusu etkili olur. Kimyasal bağımlılıklar çoğunlukla kişinin isteyerek maddeyi kullanmaya karar vermesiyle başlar. Birey bağımlı olma arzusuyla madde kullanmaya başlamaz; ancak maddeyi tekrarlayan biçimde kullandıkça madde kullanımı üzerindeki kontrolünü kaybeder. Günlük yaşam işlevlerini bozduğunu fark etmesine rağmen kişi kendini madde kullanmaktan alıkoyamaz. Böylece madde kullanımı, gönüllü kullanımdan zorunlu kullanıma doğru evrilir. Amerikan Psikiyatri Derneği tarafından belirtildiği üzere bağımlılık durumunda beynin yapı ve işlevlerinde bazı değişiklikler ortaya çıkar. Bu değişikliklere bağlı olarak, kişinin duygu durumunda, düşünce ve davranışlarında bozulmalar görülür. Beyin görüntüleme çalışmaları; beynin özellikle yargılama, karar verme, öğrenme, hafıza ve davranışsal kontrol ile ilgili alanlarında bağımlılığa bağlı olarak sorunlar olduğunu gösterir” diye değerlendirmede bulundu.
BAĞIMLILIK TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
“Tütün, madde, alkol kullanımlarının yanı sıra şimdi davranışsal pek çok bağımlılıklar da geleceğimizi tehdit etmektedir” bilgisini veren Pamuk, “Mesela hayatımızda çok büyük yeri olan teknoloji uygun ve sınırlı kullanılmadığı zaman çok ciddi bağımlılıklara neden olmaktadır. Yine kumar bağımlılığı, alışveriş bağımlılığı, yeme bağımlılığı gibi farklı bağımlılık türleri de bulunmaktadır. Bağımlılık tedavisinde 115 YEDAM, sigara bıraktırma poliklinikleri ve AMATEM vatandaşlarımızın yanındadır. Hastanın bağımlılık kriterine göre planlanan psikolojik müdahale ile baş etme becerileri, öfke kontrolü, aile görüşmesi, motivasyona yönelik çalışmalar ve kişinin sürecine uygun terapi yöntemleri uygulanmaktadır” dedi.