01/09/1974 tarihinde yürürlüğe giren ve Nüfus İşleri Genel Müdürlüğünü İçişleri Bakanlığına bağlı bir birim statüsüne göre düzenleyen 1587 sayılı Nüfus Kanunu ile nüfus hizmetleri düzenlenmiştir.
Öncelikle nüfus kütükleri, köy ve mahalle esasına göre derlenerek iki nüsha halinde düzenlenmiştir. Ardından Bakanlar Kurulunun 08/03/1977 tarihli ve 7/13269 sayılı kararı ile “Nüfus Hizmetlerine Ait Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği” yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik ile nüfus kütükleri, teknik açıdan işlem yapabilmek için uygun hale getirilmiştir.
23 Şubat 1985 tarihinde yürürlüğe giren 3152 sayılı Kanun ile Genel Müdürlüğün bağlı birim statüsü değiştirilmiş ve Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü adı altında İçişleri Bakanlığının ana hizmet birimi haline getirilmiştir. 2002 yılında 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu’nun yürürlüğe girmesi nedeniyle 1587 sayılı Nüfus Kanunu’nda değişiklik yapma zorunluluğu ortaya çıkmıştır. 29/04/2006 tarihinde yürürlüğe giren 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu, 1587 sayılı Nüfus Kanunu’nu yürürlükten kaldırmıştır. Ayrıca 28 Temmuz 2006 tarihinde alınan bir kararla “Elektronik Vatandaşlık Kartı” uygulamasına geçilmiş ve bu önemli proje ile tüm kimlik doğrulama fonksiyonlarının tek bir elektronik kartta toplanması öngörülmüştür.
29 Ekim 2016 tarihli ve 29872 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren, 03/10/2016 tarihli ve 676 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 3152 sayılı Kanunun 10’uncu maddesine bir bent eklenmiştir. Bu bent ile “Pasaport, pasaport yerine geçen belgeler ve sürücü belgelerinde yer alacak bilgiler ile biyometrik verinin türü, niteliği ve alınma yaşını tespit etmek, bu belgelerin tasarımı, temini, basımı, dağıtımı, teslimi ile üretim ve kişiselleştirilmesine ilişkin işlemleri yürütmek ve bunlara dair usul ve esasları belirlemek” görevi Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne verilmiştir.
Ayrıca 28/7/2016 tarihli ve 6735 sayılı Kanunla 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 12’nci maddesinde yapılan düzenleme ile Bakanlar Kurulunca belirlenen kapsam ve tutarda yatırım yapmak suretiyle ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancıların istisnai olarak Türk vatandaşlığını kazanabilmelerine imkân sağlanmıştır.
10/07/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren 1 No’lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün görevleri yeniden düzenlenerek en son şeklini almıştır.
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün projeleri sayesinde, Nüfus Müdürlüklerinin teknolojik altyapısı her geçen gün gelişmekte ve vatandaşlarımıza daha iyi hizmetler sunmaktadır.
Dinamik ve üretken bir genç nüfusa sahip olan Türkiye, dünyanın en hızlı büyüyen ülkeleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Genç ve dinamik nüfusumuz, ülkemizin en değerli serveti, kalkınma ve büyüme yolundaki en önemli teminatıdır. Bizler Nüfus Teşkilatı olarak bu onurlu mirası korumaya gururla devam edeceğiz.
NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜMÜZÜN
PROJELERİ
Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi (MERNİS)
Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi (MERNİS) kağıt ortamında bulunan nüfus kayıtlarının elektronik ortama aktarılarak merkezi bir yapıda tutulmasını sağlayan bilişim teknolojileri ve ortak veritabanı işlemciliği açısından Türkiye Cumhuriyeti’nin en önemli ve temel projesidir.
MERNİS projesi ile birlikte;
- Nüfus kayıtları Merkezi bir veri tabanında tutulmaya başlanmıştır.
- Nüfus kütüklerinde kayıtlı tüm vatandaşlarımıza T.C. kimlik numarası verilmiştir.
- T.C. kimlik numarası ile birlikte kişinin doğumundan itibaren yapılan tüm işlemler ortak bir numara ile yürütülmeye başlanmıştır,
- 81 il ile online (çevrimiçi) bağlantı kurulmuştur.
- Nüfus istatistiklerinin sağlıklı bir şekilde elde edilmesini sağlamıştır.
- Kişilerin nüfusa kayıtlı oldukları yere bakılmaksızın bulundukları yerin nüfus müdürlüğünden anında hizmet almaları sağlanmıştır.
Elektronik Kimlik Doğrulama Sistemi (EKDS)
Yeni nesil kimlik kartının özellikleri kullanılarak kişilerin kimliklerinin doğrulanması amacı ile Elektronik Kimlik Doğrulama Sistemi (EKDS) geliştirilmiştir.
Sistem Sayesinde;
- Kimlik sahteciliğinin önüne geçilmesi,
- Kimlik doğrulamasındaki yetersizliklerden kaynaklanan usulsüzlük, yolsuzluk ve mali kayıpların ortadan kaldırılması,
- Kurumların sunduğu elektronik hizmetlerin niteliklerinin ve sayılarının artırılması,
- EKDS’ nin kullanıldığı kurumlarda elektronik iş süreçlerinin öne çıkması ile birlikte bürokrasinin azaltılması,
- Kamu hizmetlerinden yararlanan kişinin kimliğinden kolay ve güveli bir şekilde tespit edilmesi,
- Kurumun hizmeti alan vatandaştan ve hizmeti veren yetkilisinden emin olması sağlanmaktadır.
EKDS, elektronik ortamda verilen hizmetlerde;
- Kimlik kartının yetkili kurum tarafından verildiği,
- Kişinin kartın sahibi olduğu,
- Kişinin kimlik doğrulama sırasında hizmet verilen yerde bulunduğu,
- Kimlik doğrulama işleminin nerede, ne zaman, kim tarafından ve niçin gerçekleştirildiği kaydedilerek kişinin doğrulanması yapılmaktadır.