“TL cinsinden ticari kredi kısıtlamalarının kademeli şekilde kaldırılması gerekiyor”

Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Serteser, ATSO Meclisi’nin 2024 yılı Eylül Ayı olağan toplantısında güncel gelişmeler hakkında değerlendirmelerde bulundu. Serteser,  “Ağustos ayının Ülkemiz için ve Zaferin Başkenti Afyonkarahisar için ne kadar önemli olduğu hepimizin malumu. Bu bağlamda, tarihimizin iki büyük dönüm noktası olan Malazgirt Zaferi ile Büyük Taarruz’un yıl dönümünü kutluyor; Sultan Alparslan, Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve tüm şehitlerimizi rahmet, minnet ve saygıyla anıyorum.  Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün dediği gibi “Afyonkarahisar, son büyük zaferin kilidi oldu, esası oldu. Afyonkarahisar, tarihi mücadelemizde unutulmaz parlak bir sayfaya malikdir.” 27 Ağustos tarihinde Afyonkarahisar’ın düşman işgalinden kurtuluşunun 102’inci yılını kutladık. Bu vesile ile Gazi Mustafa Kemal Atatürk, silah arkadaşları ve tüm şehitlerimizi rahmet, minnet ve saygıyla anıyorum” ifadelerine yer verdi.

6. ULUSLARARASI GASTRO AFYON TURİZM VE LEZZET FESTİVALİ

Serteser, “Bu süreçte 30 Ağustos Zafer Bayramımızı kutluyor; başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, bu toprakları vatan yapan şehitlerimizi rahmet ve minnetle anıyorum.  İlimiz adına diğer önemli bir organizasyon ise Gastronomi Festivali. 50 adet coğrafi işaretli ürünümüz ile Türkiye’de 5’inci sırada yer alan, Unesco Yaratıcı Şehirleri Ağı, Gastronomi alanında Türkiye’deki 3 şehir ve Dünyadaki 56 şehirden birisi olan İlimizde 27-29 Eylül tarihlerinde 6. Uluslararası Gastro Afyon Turizm ve Lezzet Festivali gerçekleştirilecek. Odamızın da destekçileri arasında yer aldığı festivale katılmanızı sizlerden rica edeceğim” diye konuştu.  Serteser,  “Geçtiğimiz hafta Odamızda Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği’ni (TÜRSAB) misafir ettik. Kendileri Odamızda sağlık turizmi hakkında üyelerine yönelik toplantı yaptı. Toplantının önemine binaen çalışma arkadaşlarımızla birlikte biz de dahil olduk. Sektör hakkında bazı rakamları sizlerle paylaşmak istiyorum.  Öncelikle hizmet ihracatı ile ilgili verilere bakacak olursak, hizmet ihracatı 2021 yılında 62,64 milyar Dolar, 2022 yılında yüzde 48’lik artışla 93 milyar Dolar, Cumhuriyetimizin 100. yılında ise 101,67 milyar Dolar ile rekor seviyeye ulaşmıştır. Ülkemizin bu sektörde 2024 yılı hedefi ise 120 milyar Dolardır. Hizmet ihracatı içinde neler var diyecek olursak: yolcu taşımacılığı, liman işletmeciliği ve yer hizmetleri, müteahhitlik ve teknik müşavirlik hizmetleri, yük taşımacılığı ve lojistik hizmetleri, turizm ve seyahat ile ilgili hizmetler, yazılım ve bilişim hizmetleri, eğlence ve kültür hizmetleri, eğitim hizmetleri ve sağlık hizmetler yer almakta. Bu konunun önemine binaen 2021 yılında Ticaret Bakanlığı bünyesinde Uluslararası Hizmet Ticareti Genel Müdürlüğü ve Hizmet İhracatçıları Birliği kuruldu.  Sağlık Hizmetlerini ise Ticaret Bakanlığımız, Medikal, Engelli-Yaşlı Bakım ve Esenlik (wellness) Termal olarak tanımlamakta. 2012 yılında ülkemize gelen sağlık turisti sayısı 265.048’ken bu rakam 2023 yılında 1.538.643 rakamına ulaşmış durumda. 2012 yılına kıyasla gelen turist sayısı 6 kat artmış. Sağlık hizmeti ihracatı da 2012 yılında 779 milyon 194 bin Dolarken, bu rakam 2023 yılında 3 milyar 6 milyon 92 bin dolar rakamına ulaşmış durumda. Bu rakamlar doğrultusunda ihracat rakamı da 2012’den 2023’e 4 kat artmış durumda” dedi.

“ULUSLARARASI PİYASALAR, ABD MERKEZ BANKASI FED’İN AÇIKLAMASI İLE HAREKETLENDİ”

Serteser,  “Şu an sağlık turizminde öne çıkan tedavi branşları estetik, saç ekimi, kalp cerrahisi, diş tedavisi, onkoloji, organ nakli, tüp bebek, göz, ortopedi ve obezite olarak görülmekte. Esenlik, engelli ve yaşlı bakım ise potansiyel alanlar olarak nitelendiriliyor.  Bunun yanında gelen hastaların ülke olarak dağılımı ise Suriye, Irak, Libya, Almanya, Azerbaycan, Afganistan, Türkmenistan, Özbekistan, Birleşik Krallık, Rusya, İran, Kazakistan’dan oluşmakta.  Az önce bahsettiğim rakamlar ışığında Afyonkarahisar’ın sağlık turizmi açısından ne kadar önemli bir lokasyon olduğunu görüyoruz. İlimiz kurumları ile birlikte çalıştığımız Sağlık Endüstri Bölgesi çalışmamızın da ne kadar yerinde bir çalışma olduğunu ve ne kadar hızlı bir şekilde yapmamız gerektiğini de görmüş oluyoruz.  Uluslararası piyasalar, ABD Merkez Bankası FED’in açıklaması ile hareketlendi. FED faizi yüzde 5,5 seviyesinden 50 baz puan indirerek yüzde 5’e çekti. Böylece FED 54 ay sonra ilk kez faiz indirimine gitmiş oldu. Tabi piyasalarda bu karar dün geceden bu zamana kadar ciddi anlamda hem sorgulandı hem de yorumlandı. Faiz indirimi beklenmezken ya da en fazla 25 baz puan beklenirken neyin değişip bir anda indirim kararı alındığı uluslararası piyasalarda sorgulanıyor. 2020’den bu yana olan, ilk kez yapılan faiz indirimini piyasaların istediği de yorumlar arasında” diye konuştu.

“FED’İN BU KARARI, TÜRKİYE’DEKİ  FAİZ ORANLARINI DA ETKİLEYEBİLİR”

Serteser, “Önemli olan kısım ise ülke olarak bize yansımalarının neler olabileceği. Faiz oranının düşük olması gelişen piyasalara olan ilgiyi artırabilir. Bu durum Türkiye’yi daha cazip hale getirebilir.  Düşük faiz doları zayıflatabilir bu da Türk Lirası’nın değer kazanmasını sağlayabilir. Burada ülkemizin ekonomik koşulları da elbette önemli. Buradaki önemli noktalardan bir tanesi ise mevcutta enflasyon problemi olan ülkemizde enflasyonist baskıları ne yazık ki artırabilir.  Bu karar ile birlikte yatırımcıların ve tüketicilerin kredi alımını artırması, ekonomik büyümeyi destekleyebilir. Tabi burada iç talep ve ekonomik istikrar da önemli faktörlerden.  FED’in bu kararı, Türkiye’deki faiz oranlarını da etkileyebilir. Eğer uluslararası faizler düşerse, Türkiye’deki borçlanma maliyetini azaltabilir. Ama bugün Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Para Politikası Kurulu politika faizini yüzde 50’de beklendiği gibi sabit tuttu. Malumunuz olduğu üzere Banka son 5 aydır politika faizini 50’de sabit tutuyor. FED’in kararından sonra, Merkez Bankası da iyi bir zamanlama ile açıklamasını yaptı. Aylık enflasyonda düşüş belirginliği, hizmet enflasyonunda iyileşme görülmeden politika faizinde düşüş beklememek gerekiyor. FitchRatings, Ülkemizin kredi notunu “B+”dan “BB-“ ye yükseltti. Bu durum ülkemize gelecek yabancı yatırımcı için cazibe oluşturacakken aynı zamanda mevcut yatırımcının ülkede kalma süresini de uzatacaktır. Açıklanan ikinci çeyrek büyüme verilerine göre iç talebin büyümeye katkısı 1,2 puana gerilerken, net dış talebin pozitif katkısı 1,3 puan oldu. İşsizlik 8,8 oran ile yatay seyretti ve istihdam 205 bin kişi arttı. Risk priminin azalması, dış kaynak girişlerinin artışı, rezervlerin iyileşmesi ve dezenflasyon süreci büyümede dengelenmenin başlayacağının işareti. Yıllık enflasyon son 3 ayda 23,5 puan gerileyerek yüzde 52 olarak gerçekleşti. Açıklanan verilerde aylık enflasyon Ağustos ayında yüzde 2,5, aylık gıda enflasyonu ise 4 yıl sonra negatif oldu. Bu rakamlar dezenflasyon sürecinin de yavaş yavaş belirginleşmeye başladığını gösteriyor” dedi.

“TÜKETİCİ ENFLASYONUMUZ G20 ÜLKELERİ İLE KIYASLANDIĞINDA OLDUKÇA YÜKSEK DURUMDA”

Serteser, “Hazine ve Maliye Bakanımız Mehmet Şimşek’in açıklamasına göre dezenflasyondaki belirginleşmeyle yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 41,5’e geriledi. On bir aydır azalan 12 ay ve 24 ay sonrası enflasyon beklentileri ise sırasıyla yüzde 27,5 ve yüzde 18,4 oldu.  Tabi açıklanan rakamlar ve yorumlarımıza ek olarak, halen daha tüketici enflasyonumuz G20 ülkeleri ile kıyaslandığında oldukça yüksek durumda, bu süreç kararlı bir şekilde yürütülüp G20 ülkeleri seviyesine de gelmemiz gerekmekte. Malumunuz olduğu üzere kredi faiz oranları da yüksek seyrediyor. İş dünyamız için Türk Lirası cinsinden ticari kredi kısıtlamalarının kademeli şekilde kaldırılması gerekiyor. Bu durum hem yatırımcılarımızı hem de finansal ihtiyacı olan iş insanlarımızı ne yazık ki olumsuz etkiliyor.  Mustafa Kemal Atatürk’ün söylediği gibi “Ekonomik kalkınma, Türkiye’nin hür, bağımsız, daima daha kuvvetli, daima daha refahlı Türkiye idealinin bel kemiğidir.” Ekonominin ana unsuru olan biz iş insanlarının her geçen gün daha fazla çalışarak ve daha fazla katma değer üreterek ekonomimizi arzu ettiğimiz yere getireceğimizden hiç şüphemiz yok. Türkiye büyük ülke, Türkiye dinamik ülke” dedi.>>>Ahmet Çetinkaya