Nöbetçi Eczaneler
Öncelikle İSO 500 nedir sorusunu bilmeyenlere anlatmak için özetleyelim. İstanbul Sanayi Odası tarafından 1968 yılından bu yana yapılan ve Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarının tespit edildiği bir araştırma projesidir. 1968 yılında Birinci 100 ile başlayan çalışma, 1981 yılından bu yana birinci 500 büyük sanayi kuruluşu, 1998 yılından itibaren yanına ikinci 500 büyük sanayi kuruluşu eklenerek her yıl düzenli yapılan ve iki turda Türkiye’nin en büyük 1000 sanayi kuruluşunun tespitinin yapıldığı ve iş ve siyaset dünyası tarafından kabul edilen özel bir çalışmadır. Afyonkarahisar uzun yıllar ikinci 500 kategorisine dönem dönem 1 yada 2 firma ile girmeyi başarsa da bazı yıllar listelerde yer bulamamıştır. En son geçtiğimiz haftalarda açıklanan ikinci 500 listesinde Kızılay Maden Suyu İşletmesi ve Oruçoğlu Yağ Sanayi ile listeye ilimizde dahil olmuştur. Yerel basın gündemine de gelen bu haberle ilgili hatta ATSO Başkanı Hüsnü SERTESER ve ilimiz yöneticileri tebrik mesajları yayınladılar. Peki Afyonkarahisar Sanayisinde İSO ikinci 500 listesine girecek işletme sayısı gerçekten iki adet mi daha fazla firma ile bu listeye girilmez mi sorusunun cevabını arayalım isterseniz? Net cevabı hemen vereyim kesinlikle girilir uzun yıllar Afyon sanayisini ve ekonomisini takip eden bir gazeteci olarak net söyleyebilirim ki bu sayı kesinlikle en az 5 firmadır. Bu konuda Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığı da gerektiğinde yanlış aktarıyorsam beni doğruluyabilir. Peki neden 5 firma yada daha fazla göremiyoruz sorusunun cevabı nedir dersek cevap kesinlikle İSO 500 başvuru anketi yayınlandığında Afyonkarahisarlı büyük sanayicilerin ankete katılma gereği duymamasıdır. İSO 500 ler her yıl bir tarihte başvuru anketi açarlar ve Türkiye genelinde İSO yarışına girecek firmalar bu anketleri doldurur ve İSO başta Yıllık Bilanço tablolarını en üstten, en aşağı sıralayarak bir ve ikinci 500 büyük sanayi kuruluşunu tespit eder. Bu bağlamda Afyonkarahisarlı büyük sanayiciler olay yıllık bilanço paylaşım konusuna gelince tedirgin yaklaşırlar geleneksel bir iç güdü devreye girer; aman nazara geliriz, göz önünde pek bulunmayalım, altından bir şey çıkar hafazanallah, biz böyle devam edelim, ne gerek var İSO ya gibi bir türlü bu şehrin sanayisinde aşamadığımız bu düşüncelerle sadece cesaretli olan birkaç firma İSO anketlerine girer ve listede kendine yer bulur aynı Kızılay Maden Suyu ve Oruçoğlu Yağ Sanayi gibi. Bu nedenle bu iki firmamızı ben tebrik ediyorum inşallah sizin bu yaklaşımınız daha fazla Afyonlu firmayı İSO listelerinde görmemize sebebiyet verir. İSO 500 lerin önemi var mıdır kesinlikle vardır? İSO 500 bir şehre gelecek büyük bir yatırımcı için baktığı referanslardan birisidir. İso 500 ler, o şehrin Sanayisinin büyüklüğünü Ülke iş dünyasında ilan eder başka bir anlatımla tesciller ve bilinçaltı algı noktasını tamamlar. Bugün limanlara uzak Konya, Gaziantep, Kayseri gibi şehirlerin dışarıdan yatırımcı alarak sanayi büyüme endesklerinin altında İSO listelerinde fazla sayıda firma ile yer alıp, dış yatırımcı dünyasında açık reklam pozisyonunda sürekli aktif kalmalarıdır. Bu hafta kaleme aldığım bu yazıyı okuyan ilimiz sanayicilerimizin watsap ortamlarından bu yazımı daha fazla sanayiciye ulaştırarak hadi bizde bir silkelenelim ve önümüzdeki yıl İSO listelerinde daha fazla yer alalım düşüncesinin tetiklenmesine destek vermelerini rica ediyorum. Afyonkarahisar Valisi Doç Dr Kübra GÜRAN YİĞİTBAŞI hanımefendi ve İlimiz Milletvekillerinin sanayiciler le bir araya geldiğinde İSO 500 listelerinde daha fazla yer bulalım daveti yapması bu konuda güzel bir sinerjiyi aynı anda oluşturacaktır diye düşünüyorum. Son olarak İSO 500 ler adı üstünde sanayi ve üretim sektörü için geçerlidir. Hizmet sektöründe İSO listelerine girecek otellerimiz var mıdır diye bir şey düşünmeyelim. Hizmet sektörü, üretim sektörü olmadığı için bu listelerde yer almaz. Murat AKARÇAY
KİM NE DEDİ
Bu bölümümüzde her hafta Afyonkarahisar İş Dünyasının tanınmış isimlerinden birisi hakkında yakın dost ve arkadaşlarının duygu ve düşüncelerine yer vereceğiz.
ADNAN DEMİREL
HÜSNÜ SERTESER İş dünyamızca kendisine duyulan sevgisi bambaşka, benim en değer verdiğim abim ve iş insanıdır Adnan Demirel. 15 yıldır ATSO da birlikteyiz. Kendisinin bana dediği gibi oda benim yürekdaşımdır.
GÜLTEKİN UYSAL Kıymeti şahsım ve ailemde çok büyük ve özel olan değerli bir insandır kendisi. Hatır gönül değeri yüksek yardımsever ve kimseyi kırmayan büyük bir yüreğe sahiptir sevgili abim. Ankara’dan sevgilerimle.
BESİM TELEK 35 Yıllık aziz dostum, siyasi kaderdaşım, dostu olmaktan onur duyduğum sevgili dostum, başta iyi bir aile babası, çalışkanlık timsali örnek bir insandır Adnan Demirel. En derin sevgi ve muhabbetlerimle.
YÜCEL ALBAY En başta sevgili komşum ve dostumdur kendisi. Mert ve dürüst sözlerinin karşılığını Adnan Demirel’i tanıyarak bulabilirsiniz. Varlığı daim olsun, sağlık, mutluluk ve huzur sevgili dostumun olsun.
HAKAN DİLEK Afyonkarahisar’da bulunan gerçek abilerden birisidir. Babacanlığı, olgunluğu, alçak gönüllüğü ile bu şehrin sembol değerlerinden birisidir kendisi. Uzun yıllar sağlıklı bir yaşam diliyorum kendisine.
ŞEHİR ADINA ARZ-I RİCA
BAŞKAN MEHMET ZEYBEK’E ACİL İLETİLMESİ RİCASIYLA
Sevgili Başkanım, İlimizde özellikle Okul önleri ve önemli noktalarda motorlu araçların yavaşlamalarına dair yapılan KASİST ler olası bir çok kazanın önüne geçilmesi konusunda oldukça etkinler. Bunda herhangi bir sorun yok. Şu anda Afyonkarahisar için ortaya çıkan sorun tüm kasistlerin standart boya rengi olan sarının üzerinden kalkması ve yaklaşırken görülmemesi noktasına artık tümüyle gelmiş olmasıdır. Biliyorum şehrin her tarafı şu anda şantiye gibi ve bu güzel şehire yakışan asfalt ve kaldırım yatırımlarıyla ilgili birimler yoğun çalışıyorlar. En son geçen hafta vatandaş talep toplantınızda gündeme gelmiş midir bilmiyorum. Sizden ricamız, ilgili birimlere bu konuda da bir talimat vererek kasistlerin sarı renge boyanmaları konusunda bir arzdır. Muhakkak kasistler trafik kazalarını önlediği gibi fark edilmedikleri noktalarda motorlu araçların alt şanzıman sistemlerine zarar noktasında gereksiz bir maddi zarar oluşturmaya davetiye çıkarmaktadır. Gereğini yapacağınıza yürekten inanıyor en derin sevgi ve Selamlarımı arz ediyorum.
ŞEHİR ADINA TEŞEKKÜR TUREKS MADENCİLİK YÜREĞİNİZE SAĞLIK.
İlimiz iş dünyası adına son haftalarda duymuş olduğum en güzel haberlerden birisiydi İlimizin tanınmış firmalarından Tureks Turunç Madenciliğin Marble Systems olarak Borsa İstanbul’da halka arz edilmiş olması haberi. Hatta geçtiğimiz hafta gong hatırasının ATSO ya sergilenmek üzere teslim edilmesi çok şık bir jest olarak karşımıza çıktı. Şirketin önemli isimlerinden ve Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Osman Cavit Turunç ‘u, Dünya Gazetesi dönemlerimden bu yana uzun yıllardır tanırım ve çok saygı duyarım. Kendisi aynı zamanda profesyonel bir fotoğrafçıdır. Muhakkak zihninde uzun bir süre markalarının halka arzla Borsa İstanbul’a açılması fotoğraflarını kare kare çekmiş ve en son geniş diaromayı oluşturduktan sonra bu süreci başlatmıştır. Kendilerine Afyonkarahisar sermayeli ilk halka arz edilen şirket olma girişimini yaptıkları için teşekkür ediyor, devamını diğer büyük şirketlerimizden bekliyor, Tureks ailesine sevgi ve saygılarımı iletiyorum.
RAKAMLARLA AFYONKARAHİSAR AFYONKARAHİSAR TURİZM SEKTÖRÜNÜN KREDİ BORCU 377 MİLYON TL
BDKK her şehrin düzenli olarak ticari kredilerinin detaylarını kamuoyu ile paylaşır. En son yaptığım sektörel kredi dağılımı incelemesinde Afyonkarahisar Turizm Sektörü ile ilgili ilginç bir veri gözüme takıldı. Bu bağlamda 2023 yılının 9. Ayına kadar Afyonkarahisar Turizm Sektörünün toplam bankalara olan kredi borcu 377 Milyon TL olarak karşımıza çıkarken; sektörün takipteki borcu 138 Milyon 292 Bin TL olarak bizi karşılıyor. Yaklaşık yüzde 36 oranında sektörün kredi borcu ödemesinde takibe düştüğü bu resmi veriden aklınıza gelebilir ama öyle değil. Bilinmesi gereken ayrıntı şu. Sektör 2023 yılının 9.ayına kadar kullandığı 377 Milyon toplam kredinin 138 Milyon 292 bin TL kısmından dolayı takipte değil. Geçmiş yıllarda kullanılan kredilerden bugüne kadar toplam takipteki borçların tümü 138 Milyon 292 Bin Türk Lirası. Peki İlimiz turizm sektörünün takipteki kredi borcu neden bu rakamlarda sorusunun cevabı kesinlikle pandemi sürecinde sektörün kapanmalardan dolayı gerçekleşen kayıpları. Turizmciler çok zorlanıyoruz dediklerinde haklılardı.
EN PRATİK ANLATIMLA EKONOMİ DOĞRUDAN YABANCI YATIRIM NEDİR?
Sürekli haberlerde duyduğumuz bir söz vardır. “Doğrudan Yabancı Yatırım” Anlamını bilmeyenler için en pratik şekilde anlatalım. Yatırımcının yerleşiği olduğu ekonomi dışındaki bir ekonomide bir işletmenin yönetimini kontrol ettiği veya yönetiminde söz sahibi olduğu uzun vadeli bir yatırım şeklidir. Doğrudan yabancı yatırımda, yatırımcının işletmenin sermayesinde %10 veya daha fazla paya sahip olması veya yönetimde söz sahibi olması esastır. Örnek olarak, Türk şirketlerine yabancı yatırımcıların talip olması sonrasında satılması yada ortak olmaları noktasında söz sahibi olan hisse kısmının ortak olan yabancı şirketlerin elinde bulunması ve yönetimde dolaylı söz sahibi olmalarıdır.
GEÇMİŞTEKİ TİCARİ HAYAT
Ticari hayatta 17.yüzyıl sonlarına kadar “Gedik” olarak adlandırılan ticaret ve zanaat sayısını sınırlayan bir sistem vardı. Bu sistem ile örneğin o dönemde İstanbul’da sadece 200 adet terlikçi dükkanının bulunması sabitlenmişti.17.yüzyılda Türkiye’de; ne yeni bir terlikçi dükkanı açılabilir, nede bu dükkanlardan biri kapanabilirdi. Hatta İstanbul’data bulunan bir terlikçi dükkanı Bursa’ya bile gidemezdi. Böyle bir nakil için alınması çok zor olan Devlet izni şartı vardı. Öte yanda dönemin tüm esnaf ve zanaatkarları Fütüvvetname olarak adlandırılan bir ilmihal esere tabi idi. Fütüvvetname bir nevi İslami esnaf nizamnamesi olarak kabul edilirdi. (Devam edecek)
AFYON İŞ DÜNYASINDA BABALAR VE ÇOCUKLARI
AHMET ÇAVDAR VE ÇOCUKLARI
Son yıllarda kurumsal tanıtım ve başarılı ticari faaliyetlerini ilgiyle izlediğim bir aile bu hafta ki konuğumuz. Rahmetli Ahmet ÇAVDAR’ın kuruluşunu yaptığı ve 3 evladının emek vererek büyüttüğü Çavdar Et ve Hayvancılık şirketi. Babalarının ticari performansta çizdiği resmi her yıl daha da renklendirerek ilerleten bu üç kardeş özellikle Kurban Bayramında; Afyonkarahisar Halkının kurban kesim işlemlerini hızlı bir şekilde yaparak teslim etmesiyle tanınıyorlar. Kesim esnasında konuklarının her türlü sosyal aktivitesini sağlayan Çavdar Et ve Hayvancılık, misafirperverlikle dolu sınırsız ikram mottolarını her yıl daha da fazla genişleterek, Afyon halkının gönlünde çoktan yerel bir marka oldular. Aynı zamanda kendi markalarının et ürünlerini yıl içerisinde tüketicilerle buluşturan 3 kardeş Bekir ÇAVDAR, Mustafa ÇAVDAR ve Halil ÇAVDAR şirket içerisinde her türlü görevi üstlenerek kardeşlik ortaklık kültüründe güzel bir örnek oluşturuyorlar ve bu güzel şehir için katma değer üretmeye devam ediyorlar. Çavdar Kardeşlere en derin sevgi ve selamlarımı sunuyorum.
AFYONKARAHİSAR EKONOMİSİNE DAMGASINI VURANLAR
ORHAN ALPATA
Geçtiğimiz hafta vefat hakkın rahmetine nail olan, Orhan Alpata, 1936 yılında dönemin önemli esnaflarından İsmail Alpata’nın oğlu olarak Afyonkarahisar’da dünyaya geldi. Çalışma hayatına genç yaşlarda babası İsmail Alpata’ya ait olan eski meyve ve sebze halinde bulunan işletmede ortak olarak başladı. 1964 yılında Alpata markasının temellerini atan Orhan Alpata, bugün havacılıktan gıdaya kadar değerli bir markanın oluşum sürecini başlattı. Bir dönemin en önemli şehir oteli olan Oruçoğlu Şehir Otelinin işletmeciliğini yapan Alpata, ATSO bünyesinde 7 dönem Meclis üyeliği görevinde bulundu.Merhum Orhan Alpata Afyon ekonomi tairihinde Bağ-Kur Kredisi ile kurulan ilk yapı kooperatifi projesinin kurucu başkanlığı görevini yapmıştır. Afyonkarahisar İş dünyası tarafından mütevazi ve saygın kişiliği ile tanınan Orhan Alpata, evli olup üç çocuk babasıydı. Kendisine rahmet, ailesine sabırlar diliyoruz. (Kaynak: Afyonkarahisar Sanayici ve İş Adamları Ansiklopedisi 2. Cilt)