BANA GÖRE FİKİR HARİKA AMA;

Anımsayacağınız üzere geçtiğimiz hafta sosyal medyada farklı görüşlerde birçok yorum yapılan ve yapımı Afyonkarahisar Belediye Başkanlığı tarafından, Ambaryolu Zekiler Kavşağında gerçekleştirilen Atatürk’ün At Üzerindeki Tasviri” konulu heykel projesi hayata geçirildi. Yorumlarda beğenenlerde olduğu gibi özellikle orantı noktasında beğenmeyen Kamuoyu yorumları da oldukça fazla oldu. Üzülerek belirtmek istiyorum ki bende gerçekten beğenmedim. Bu vesileyle sadece heykeli yerleştirmek üzere görevleri gereği yoğun emek sarf eden ve yorulan Afyonkarahisar Belediyesi Park Bahçeler Müdürlüğü ve ekiplerine teşekkür ediyorum.

FİKİR HARİKA AMA ESER OLMADI.

Öncelikle Büyük Taarruz’a ev sahipliği yapmış olan bir Şehrin oldukça aktif kavşaklarına, Kocatepe ve Atatürk heykellerinin yapımına önem vermesi; Kocatepe’nin tanıtımına destek veren ve daha ne yapabiliriz diye kafa patlatan bir insan olarak bana göre güzel ve harika bir fikir. Ama bazı harika fikirler yapımı üstlenen ekipler tarafından bazen sınıfta kalacak şekilde yapılabilir. Ki bu heykel bana göre sanatsal yapım noktasının tam tersinin fevkinde bir çalışmadır. Heykel çalışmasını hangi sanatçı ya da ekip yaptı bilmiyorum. Tek bildiğim standartların çok ama çok dışında yapıldığı gerçeği.

ATATÜRK BÜSTLERİNİN TSE STANDARTI VARDIR.

Evet, Türk Standartları Enstitüsünün belirlediği oranlar neticesinde standarda oturtulmuş ve yapımında dikkat edilmesi gereken altın oran ölçüleri vardır. Bu teknik hususlar TSE  13074 ve TSE 12964 Sayılı Türk Standartları Enstitüsünün Hizmet Standartları İhtisas Grubu Yönetmeliğinde 9 sayfa olarak “Atatürk Figür ve Anıt” konulu yönetmelik başlığında yer almaktadır Bu tür çalışmalar belirtilen oranlama hesaplamasının verildiği formüle göre orantısal yapılır. Kısaca Atatürk ve diğer simgesel figür anıt ve heykellerin bir Ülke standardı vardır.

BU ESERDE TSE STANDARTI VARSA BEN MAİL ATACAĞIM.

Ambaryolu Kavşağı üzerinde yapılan büstün TSE standartları ile ilgisi varsa; Afyonkarahisar’ın ilk Yumurta Müzesi ve Şuhutlu Şehit ve Gaziler Hatıra Merkezi Müzesi fikirlerini, oluşturup hayata geçiren ve bu konularda kendince azda olsa bilgi donanımı olan bir Gazeteci olarak, TSE ye belirlediği ulusal orantı standartlarını gözden geçirin diye Kuruma bir mail atacağım. Ama yine de tahminim TSE standartları ile hiç ilgisi yok bu eser çalışmasının. Çünkü TSE Yönetmeliğinde açık, kesin ve net olarak “Büst ve Heykeller, Atatürk’ü en iyi şekilde tasvir edecek, Atatürk’ün temsil etmiş olduğu manevi ve bireysel fiziksel özelliklerini en iyi şekilde tasvir edecek ve insan boyutuna yakın nitelikte yapılması uygundur denilmiştir.

ATATÜRK’ÜN BOYU 1.74 KİLOSU 75 CİVARINDAYDI.

Dikkatle baktığınız zaman heykelin orantı fakirliğinden mustarip olduğunu rahatlıkla görebilirsiniz. Atatürk’ün boyu 1.74 cm ve kilosu 75 kg civarındaydı. Standart bir Arap Atının ölçüleri de bellidir. Bunları bir araya getirip orantıyı gözlerinizi kapatıp zihninizde basit bir şekilde düşündüğünüzde bile beyninizin size göstereceği fotoğraf bu heykelden daha heybetli olacaktır.

İSTASYON KAVŞAĞINDA YAPILAN ÇALIŞMAYA TEŞEKKÜR ETMİŞTİM

İstasyon Kavşağında yapılan yakın zamanda yapılan Kocatepe Atatürk Heykeline bu sayfadan çok güzel olmuş diye teşekkür ettiğimi okuyucularım ve Belediye birimleri hatırlayacaklardır. Hatta Belediye Başkan Yardımcısı Ömer Yıldız’a bizzat ulaşarak elinize sağlık çok yakışmış diyerek kendisine Başkan Hanıma teşekkürlerimi iletin de demişimdir. Ama bu çalışma üzgünüm ne yazık ki olmamış. Bu vesileyle, bu anekdotu paylaşarak şahsımı eleştirecek olanların önüne geçmiş olayım.

ESKİŞEHİR’DEN BU KONUDA DESTEK ALINDIMI BİLMİYORUM.

Aslında Burcu Köksal’ın, kendisi gibi Bayan olan Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ayşe Ünlüce ve uzun yıllardır Eskişehir’de Pişmiş Toprak Sempozyumlarını başarı ile gerçekleştiren Eskişehir Tepebaşı Belediye Başkanı Ahmet Ataç ile dost olduklarını biliyorum. Özellikle Yılmaz Büyükerşen Hocanın, balmumu ve anıtsal heykeller konusunda Türkiye’de bilinir bir marka olduğunu düşünürsek Ambaryolu Kavşak projesinde kullanılan Heykel çalışması ile ilgili Eskişehir’den fikir desteği alındımı bilmiyorum. Öte yandan bir Eskişehirli olarak tahminin nedir derseniz; böyle bir heykelin sanatsal çalışması güzel sanatların başkenti konumundaki Eskişehir’de hiçbir atölyeden çıkmaz derim.

KESİNLİKLE ONAY İMZASI ATMAZDIM.

Bu çalışma sonrasında heykelin fotoğraflarını gönderip telefonla görüştüğüm, uzun yıllardır tanıdığım ve hepimizin yakından bildiği bazı anıt eserlerine imza atmış olan Türkiye’nin değerli bir Heykel Sanatçısı şunları söyledi bana. “Bu eserin yapımıyla ilgili heykel projesinin yüklenici kurumu ilk önce kabul ve sanat kurulu oluşturmuştur. Çünkü bu tür anıtsal yapılarda işleyiş Kamunun kullanımına ve hizmetine açık olacağı için etik olarak budur.  Belediyenin oluşturduğu Sanat Kurulu ilk etapta sırayla heykeli yapacak olan sanatçıdan kapsamlı bir Eskiz, ardından mini maket uygulaması ve son olarak büyütülme aşaması çalışmalarını ister. Eğer ki ben o kurula sanatçı olarak davet edilmiş olsaydım; bu heykele sanatsal açıdan onay vermez ve Belediye kabulüne kesinlikle imza atmazdım” dedi.

HEYKEL SANATINDA ANATOMİK YAPI KAVRAMI VARDIR.

Üstat aynı zamanda çalışmanın Heykel Sanatına haksızlık nitelikte bir çalışma olduğunu ve üzüldüğünü belirterek, Başta Atatürk’ün anatomik özellikleri ve Atın anatomik yapısı ve orantılarının yer almadığı bir çalışmayı ilk kez gördüm ve çok üzüldüm dedi.  Heykel sanatında anatominin bir kavram olduğunu belirten üstat keşke bu detaylar yapım ekibince daha fazla göz önünde bulundurulsaydı dedi. Türkiye’nin en önemli heykel eserlerine imza atmış olan üstadın dedikleri bunlar. Bu noktada hayata geçirilen bu fikir projesi ile ilgili kabul ve sanat kurulu oluşturuldu mu ayrıca inanın bende bilmiyorum.

LÜTFEN BU ŞEHRİN İNSANLARI İÇİN HAKKINI VERİN.

Son olarak Afyonkarahisar’ın gönlünde başka bir yeri olan ve hayattayken İlimizi her zaman özel ve farklı gören ve ömrünün sonuna kadar defalarca bu şehri ziyaret eden Cumhuriyetimizin Banisi ve kurucusu Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ün,  hatırası için bu şehre yakışacak bir heykel çalışmasını aynı yer için ivedilikle tekrar başlatın. Yapılmak istenen fikrin özü gerçekten samimi ama yapım aşamasında hatalar tabi ki meydana gelebilir. Bu durum kesinlikle Belediyenin bir isteği değil, istemeyerek ve fark etmeyerek, heykel çalışmasını soyuttan, somuta geçiren yapım ekibinin atladığı bir durumda olabilir. Bu noktada, iş sahibi Belediye rahatlıkla sözleşme gereği haklar çerçevesinde orantıları standartlarla belirlenmiş olan şekilde yeniden bir Heykelin yapılmasını aynı sanat ekibinden talep edebilir diye naçizane düşünüyorum. Böyle bir hareket Kamuoyu tarafından da oldukça olumlu karşılanır ve Afyonkarahisar Belediye bu güzel şehir için yanlış yapılan bir çalışmayı, şehir adına düzeltme noktasında gereğini uyguladı denir ve konu kapanır. Haydi BURCU BAŞKAN…