Tarihler Türk Milleti için karar gününü gösteriyordu. Sarı saçlı mavi gözlü dev adam, Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve inanmış yürekler… 26 Ağustos 1922… Tam 101 yıl önce bugünler… Kuva-i Milliye ruhuyla vatanını savunan 7’sinden 70’ine hazır bir halk… Cumhuriyetin kazanıldığı topraklar Afyonkarahisar’ın Kocatepe sırtları… Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi…
++++
BÜYÜK TAARRUZ’UN 101. YILI
Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, tarihten silinmek istenen bir milletin başkaldırışına önderlik ederek, mağrur milletine kahramanlık destanının öyküsünü Afyonkarahisar topraklarında yazdırdı. Kurtuluş Savaşı’nı zafere götüren ve Türkiye Cumhuriyeti’nin sınırlarının çizilmesini sağlayan, Büyük Taarruz emrinin verildiği Kocatepe, tarihe önemli notlar düştü. Türk ordusu, 26 Ağustos 1922 gecesi Ahır Dağları üzerinde yer alan yunanların geceleri savunmadığı Ballıkaya mevkisine ilerledi ve buradan sızarak yunan hatlarının gerisine intikal etmeye başladı. Sabaha kadar süren intikalin ardından Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, yanında Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa ve Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa ile birlikte muharebeyi idare etmek üzere Kocatepe’deki yerini aldı.
++++
MUSTAFA KEMAL ATATÜRK, BÜYÜK TAARRUZ’U BİZZAT KENDİSİ YÖNETTİ
26 Ağustos gecesi Afyon’da başlayan Büyük Taarruz’u Mustafa Kemal Atatürk, bizzat kendisi yönetti. Birçok cephede bulunan Mustafa Kemal Paşa’nın savaş meydanlardaki büyük tecrübesi, buradaki savaşın kazanılmasında da önemli rol oynayacaktı. Sabah 04:30’da topçuların taciz ateşi ile birlikte harekat başladı. Saat 05.00’te kritik noktalara topçu ateşi yapıldı ve 06:00’da Türk piyadeleri, Tınaztepe’ye yaklaşarak tel örgüleri aştı. Yunan askerini süngü hücumu ile temizleyen ordu, Tınaztepe’yi kontrol altına aldı. Saat 09.00’da Belentepe, ardından da Kalecik – Sivsiri düşman işgalinden kurtarıldı. Taarruzun ilk günü 1. Ordu Birlikleri, Büyük Kalecik’ten Çiğiltepe’ye kadar 15 kilometrelik bir bölgede düşmanın birinci hat mevzilerini ele geçirdi.
++++
27 Ağustos Pazar sabahı, Türk ordusu tüm cephelerde yeniden genel bir taarruza başladı. Taarruzlarda genellikle süngü hücumu yapıldı ve insanüstü bir çaba gösterildi. Yoğun bir çaba sonrasında Afyonkarahisar ele geçirildi ve Başkomutanlık Karargâhı ile Batı Cephesi Komutanlığı Karargâhı Afyonkarahisar’a taşındı. 28 Ağustos Pazartesi ve 29 Ağustos Salı günleri başarılı geçen Taarruz Harekâtı, 5. Yunan Tümeni’nin çevrilmesi ile sonuçlandı. Düşmanın çekilme yollarının kesilmesi ve düşmanı savaşa zorlayarak tamamen teslim olmalarını sağlayacak karar, durum değerlendirmesi yapan komutanlar tarafından alındı.
“ORDULAR, İLK HEDEFİNİZ AKDENİZ’DİR, İLERİ!”
30 Ağustos 1922 Çarşamba günü, Türk ordusu bu taarruzu kesin zaferle sonlandırdı ve Büyük Taarruz’un son safhası da Türk askeri tarihine Başkomutanlık Meydan Muharebesi olarak geçti. Büyük Taarruz’un ardından düşman ordusunun büyük kısmı dört bir yandan sarıldı. Ateş hatları arasında kalan düşman birlikleri tamamen yok edildi veya esir olarak ele geçirildi. Türk birlikleri, böylece Kütahya’yı ele geçirmiş oldu. Anadolu’daki Yunan birliklerinin yarısı imha veya esir edildi. Kalan Yunan birlikleri de üç grup halinde geri çekildi ve bu gelişme üzerine toplanan Mustafa Kemal Paşa, Fevzi Paşa ve İsmet Paşa, Yunan ordusunun kalan kısmının imha etmek için Türk ordusunun büyük kısmının İzmir istikametine yol almasını kararlaştırdı. Alınan bu karar ile birlikte, Mustafa Kemal Paşa “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” emrini verdi.
TÜRK BAYRAĞINI ÇEKTİLER
1 Eylül 1922 tarihinde Türk ordusunun Yunan ordusunu takip etme harekatı başladı. Muharebelerden kaçan Yunan birlikleri İzmir’e, Dikili’ye ve Mudanya’ya doğru geri çekilmeye başladı. Yunan ordusu Başkomutanı General Nikolaos Trikupis ve kurmayları ile 6 bin asker, 2 Eylül’de Uşak’ta Türk birliklerine esir düştüler. Türk ordusu, 15 günde 450 kilometre mesafe kat ederek 9 Eylül 1922 sabahı İzmir’e giriş yaptı. Yüzbaşı Şerafettin bey Hükümet Konağı’na, 5. Süvari tümeninin öncüsü Yüzbaşı Zeki bey kumandanlık dairesine, 4. Alay Komutanı Reşat bey de Kadifekale’ye Türk bayrağını çektiler. Ordumuz; 1 Eylül’de Uşak’ı, 2 Eylül’de Eskişehir’i, 6 Eylül’de Balıkesir ve Bilecik’i, 7 Eylül’de Aydın’ı, 8 Eylül’de Manisa’yı geri aldı.
KOCATEPE’DEN AFYON OVASINA ATLAYACAKTI
Ünlü şair Nazım Hikmet de, ‘Kuva-i Milliye Zaferi’ diye adlandırdığı zaferi, şu dizelerle anlatmıştı: “Paşalar O’nun arkasındaydılar… O, saati sordu… Paşalar: “üç” dediler… Sarışın bir kurda benziyordu… Ve mavi gözleri çakmak çakmaktı… Yürüdü uçurumun başına kadar… Eğildi, durdu… Bıraksalar ince, uzun bacakları üstünde yaylanarak ve karanlıkta akan bir yıldız gibi kayarak Kocatepe’den Afyon ovasına atlayacaktı. Başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere İsmet İnönü Paşamızı, Fevzi Çakmak Paşamızı, gazilerimizi ve şehitlerimizi rahmet, saygı ve özlemle anıyoruz. Yüce Türk Milleti sizlere minnettar…
Sevgiyle kalın… Umutla kalın…
Ferhat YÜKSEL